
Vipassana
Vipassãna betekent “anders zien” “ dieper zien”. Door ervaring kunnen we dat leren. Vipassãna meditatie is een pad van zuivering van de geest. Als we heel stil zitten kunnen we opmerken wat er in lichaam en geest precies en op dit moment gebeurt. Door dat te ervaren leren we onszelf echt kennen. Onze verlangens, irritaties, blinde vlekken, illusies. Kortom wat we willen hebben en houden en wat weg moet, waar we van af willen. Het is een innerlijke reis, welke bij voldoende toewijding ruimte geeft en voortschrijdend inzicht . Zowel op het meditatiekussen als in het dagelijks leven.
Geschiedenis
Boeddha Sakyamuni kwam 2500 jaar geleden via een lange weg tot totale bevrijding. Sindsdien hebben veel Boeddhistische leraren de meditatie doorgegeven. De achtergrond van de Vipassãna-meditatie welke wij beoefenen heeft zijn oorsprong in de Theravada traditie en volgt de lijn van Eerw. Mahassi Sayadaw

Insight dialogue
Insight Dialogue is mediteren hardop en samen. Het is een oefening voor de ontwikkeling van wijsheid en mededogen door meditatie in dialoog. De kalmte en het inzicht die je in individuele meditatie ontwikkelt, wordt direct geïntegreerd in de interactie met je meditatie partner. Door te mediteren terwijl we in interactie zijn met anderen wordt het makkelijker om opmerkzaam te zijn in het leven van alledag. Ook ontwikkelen zich allerlei inzichten die vreugde, verdieping en bevrijding kunnen brengen. Met Insight Dialogue cultiveren we meditatieve kwaliteiten, ontwikkelen we meditatie-in-relatie en contempleren we gezamenlijk over onderwerpen uit de Dhamma (de lessen van de Boeddha). Deze drie kernelementen vormen samen met de richtlijnen – of meditatie-instructies – de inhoud van het programma. De richtlijnen van ID gaan over pauzeren, ontspannen, openen, afstemmen op verandering, aandachtig luisteren en waarachtig spreken.
In het dagelijks leven zijn er veel interpersoonlijke contacten. Wij ervaren veel plezier, maar ook vaak stress in deze contacten. Als je rust en concentratie opbouwt in individuele meditatie, gaan die vaak verloren op het moment dat we in contact treden met anderen. Voor de grondlegger van de Insight Dialogue, Gregory Kramer, is dit aanleiding geweest een methode te ontwikkelen waarbij opmerkzaamheid (mindfulness) toegepast wordt in dialoog met mede-mediterenden.

Metta
Gaat het in vipassana om het ontwikkelen van helder inzicht, in metta gaat het om het ontwikkelen van een vriendelijke houding, een open hart, ten opzichte van alle levende wezens. Het heet een hartmeditatie vanwege verzachting en verbinding.
Metta meditatie helpt ons om vrij te worden van ergernis en ongeduld, vrij te worden van elke vorm van aversie en boosheid. In het pali heet het a-dosa, hetgeen betekent afwezigheid van boosheid.
Wanneer we vrij zijn van boosheid komt onze natuurlijke goedheid te voorschijn. Ons hart blijkt zachter, ons oor kan luisteren, de acceptatie van onszelf en anderen wordt gemakkelijker, we verspillen minder energie en ons leven wordt lichter.
In de praktijk komt het neer op het consequent genereren van heilzame gedachten en goede wensen voor zowel onszelf als voor anderen.
Een voorbeeld van zo’n goede wens is:
Moge je vrede kennen, moge je vreugde kennen, moge je vrij zijn van pijn en lijden en het hoogste geluk ervaren.

Dana
Het principe van Dana is in onze Westerse maatschappij niet echt bekend. Wij zijn gewend aan ruilhandel en betalen voor iets dat we willen hebben. En we zijn gewend een prijs te vragen voor een product of dienst die we leveren. Dana heeft niet alleen betrekking op materiële dingen, maar ook op het geven van je tijd en aandacht. Beoefening van dana is in feite een uitdrukking van liefde. Hoe meer liefde er aanwezig is hoe vanzelfsprekender de beoefening van dana wordt.
Dana is in het Boeddhisme één van de tien perfecties en wordt als eerste genoemd. Dana is daarom erg belangrijk in de beoefening van boeddhisten. Dana staat voor: Vrijgevigheid, vriendelijkheid, openheid. Als je vrijgevig bent, zomaar zonder dat je er iets voor terugverwacht, heeft dat gevolgen. Je hoeft daar verder niets voor te doen. Vrijgevigheid is het tegengif voor begeerte (één van de vijf hindernissen en één van de onheilzame wortels in de boeddhistische beoefening).
Dana doet een appèl op eigen verantwoordelijkheid en redelijkheid. Eenvoudig uitgangspunt is: Je weet wat redelijk is en van daaruit doe je wat je kunt, niet meer en ook niet minder. Wat je doet, doe je graag en van harte, net zoals degenen die hun kennis en kunde met jou delen dat graag en van harte doen.
PRAKTISCH Voor het kunnen betalen van de kosten zoals huur van de locatie, abonnement van ZOOM, het onderhouden van de website en andere voorwaarde scheppende zaken wordt een ‘richtprijs’ gegeven. Deze is gebaseerd op de kostprijs van hetgeen aangeboden wordt. Mochten deze kosten te veel voor je zijn, voel je dan vrij om te geven wat mogelijk is. Mocht je ruimere mogelijkheden hebben dan word je uitgenodigd ook hierin vrijgevigheid te beoefenen, je draagt hierdoor bij aan de mogelijkheid tot deelname voor hen die financieel minder bij kunnen dragen.
De begeleiding wordt, zoals in Boeddhistische traditie gebruikelijk, op basis van dana aangeboden. Bij elke activiteit staat een Dana-bakje achter in de zaal. Je financiële bijdrage overmaken kan ook.
Inspiratie
Inez Roelofs was de grondlegster van Vipassana meditatie Den Bosch. Inez overleed op 9 april 2022. Voor een impressie van haar gedachtengoed zie onderstaande link.
Links en aanbevolen boeken
Sangha Metta: Vipassāna-, Metta & Karuna- retraites en Dhamma studie: www.sanghametta.nl
Stichting Inzicht en bevrijding: www.inzichtenbevrijding.nl
Stichting inzichtmeditatie: adressen Vipassāna centra, leraren, retraites: www.simsara.nl
“Het web van wijsheid” inleiding in de Abhidhamma. Frits Koster
“Dharma zijn”. Bevrijding van emotioneel en psychisch lijden. Ajahn Chah
“Op zoek naar het hart van wijsheid”. Het pad van inzichtmeditatie. Jack Kornfield & Joseph Goldstein
“In aandacht leven”. Tien Paramis en oefeningen. Sylvia Boorstein
“Awakening together”. Gemeenschapsopbouw/diversiteit. Larry Yang
“ De vijf inzichten”. Ontdek wat de dood ons kan leren over voluit in het leven staan. Frank Ostaseski
“Insight Dialogue”. Een boeddhistische beoefening van meditatie in dialoog. Gregory Kramer
“Het hart van boeddhistische meditatie”. Een handboek voor mentale ontwikkeling, gebaseerd op de boeddhistische methode van achtzaamheid. Nyanaponika Thera
“Een levensomvattend pad”. Gids voor een leven gevoed door de Dhamma. Gregory Kramer
Thich Nhat Han en zijn gedachtengoed. https://www.thichnhathanh.nl